Ընդհանուր տեղեկություններ

Հայաստանի Հանրապետությունը Թուրքիայի Հանրապետության կողմից պաշտոնապես ճանաչվել է 1991թ. դեկտեմբերի 24-ին, սակայն դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատված չեն:

Հայաստանի հետ օդային և ցամաքային սահմանները Թուրքիան միակողմանիորեն փակել է 1993թ., այնուհետև օդային սահմանը վերաբացել է 1995թ.:

Ցամաքային սահմանի վերաբացմանը և դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատմանը խոչընդոտել են Թուրքիայի կողմից առաջ քաշված մի շարք նախապայմաններ, մասնավորապես՝ ԼՂ-ի վերահսկողության տակ գտնվող շրջանների վերադարձը Ադրբեջանին և Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչումից հրաժարումը:

Երկկողմ հարաբերությունների կարգավորման մի քանի փորձեր են եղել 1991թ-ից ի վեր: 2008թ. հայկական կողմի նախաձեռնությամբ սկսվել է հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման մեկ այլ փուլ, որի արդյունքում 2009թ. հոկտեմբերի 10-ին Ցյուրիխում Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարները ստորագրել են «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու մասին» և «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև հարաբերությունների զարգացման մասին» Արձանագրությունները: Թուրքիան, ըստ էության, հրաժարվելով խելամիտ ժամկետներում և առանց նախապայմանների երկկողմ հարաբերությունները կարգավորելու ձեռք բերված համաձայնությունից, Թուրքիայի Ազգային Մեծ Ժողովում Արձանագրությունների վավերացումը պայմանավորել է ԼՂ-ի հիմնահարցի կարգավորմամբ: 2010թ. ապրիլի 22-ին, հաշվի առնելով թուրքական կողմի դիրքորոշմամբ ստեղծված իրավիճակը, ինչպես նաև ՀՀ իշխող կոալիցիոն ուժերի քաղաքական խորհրդի համատեղ դիմումը, Արձանագրությունների վավերացման գործընթացը կասեցվել է` համաձայն ՀՀ նախագահի հրամանագրի: 2015թ. փետրվարի 16-ին ՀՀ նախագահի հրամանագրով Արձանագրությունները հետ են կանչվել Ազգային ժողովից: 2018թ. մարտի 1-ին ՀՀ նախագահի հրամանագրով դադարեցվել է հայ-թուրքական Արձանագրությունների կնքման ընթացակարգը:

Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմանն ուղղված նոր գործընթացն աստիճանաբար սկսել է ակտիվանալ 2021թ.։ ՀՀ կառավարության հնգամյա ծրագրի Արտաքին քաղաքականության բաժնում առանձին ենթակետով նշված է. «Այսօր էլ Հայաստանի Հանրապետությունը պատրաստակամ է ջանքեր գործադրելու Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորման ուղղությամբ։ Առաջ գնալով առանց նախապայմանների՝ կողմերը պետք է գործակցեն՝ ձևավորելու փոխվստահության մթնոլորտ՝ աստիճանաբար բնականոն հարաբերություններ հաստատելու նպատակով»։

2021թ. դեկտեմբերին Հայաստանը և Թուրքիան երկուստեք հայտարարել են հարաբերությունները կարգավորելուն ուղղված հատուկ ներկայացուցիչների նշանակման և ոչ կանոնավոր թռիչքների վերսկսման հնարավորության վերաբերյալ։

2022թ. հունվարի 14-ին Մոսկվայում տեղի է ունեցել Հայաստան-Թուրքիա կարգավորման գործընթացի հատուկ ներկայացուցիչներ՝ Ռուբեն Ռուբինյանի և Սերդար Քըլըչի առաջին հանդիպումը։ Հատուկ ներկայացուցիչներն իրենց նախնական մտքերն են փոխանակել Հայաստանի և Թուրքիայի միջև երկխոսության միջոցով կարգավորման գործընթացի վերաբերյալ։ Կողմերը համաձայնել են շարունակել լիարժեք կարգավորմանն ուղղված բանակցություններն՝ առանց նախապայմանների։

Այցեր

Ստորագրված փաստաթղթեր

Արձանագրություններ

• «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու մասին»
• «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև հարաբերությունների զարգացման մասին»

Առևտրատնտեսական կապեր

Ապրանքաշրջանառության ծավալները /հազ. ԱՄՆ դոլար/

Ներմուծվող հիմնական ապրանքատեսակներ

• սննդամթերք
• հագուստ
• տնտեսական ապրանքներ
• քիմիական արդյունաբերության ապրանքներ և այլն

Արտահանվող հիմնական ապրանքատեսակներ

• մորթի
• ոսկերչական իրեր
• զանազան մետաղական արտադրանք և այլն

Թարմացված է 10.02.2022թ.