Երկկողմ հարաբերություններ
Իրան
Ընդհանուր տեղեկություններ
Հայաստանի Հանրապետության և Իրանի Իսլամական Հանրապետության միջև դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են 1992թ. փետրվարի 9-ին: Հայաստանի Հանրապետության դեսպանությունը սկսել է գործել Թեհրանում 1992թ. դեկտեմբերից:
Հայաստանի Հանրապետության և Իրանի Իսլամական Հանրապետության միջև ձևավորված է միջխորհրդարանական բարեկամական խումբ: Երկու երկրների միջև գործում է պարբերաբար միջկառավարական համատեղ հանձնաժողովը, որի 17-րդ նիստը կայացել է 2022թ. մայիսի 10-12-ին Երևանում:
Հայաստանի Հանրապետության և Իրանի Իսլամական Հանրապետության բարձրաստիճան պաշտոնատարների և ոլորտային գերատեսչությունների ղեկավարների միջև պարբերաբար իրականացվող հանդիպումներն ու շփումները նպաստում են քաղաքական և տնտեսական բազմաշերտ համագործակցության զարգացմանը:
Այցեր
Իրան
2022թ․ հունիս |
Ալեն Սիմոնյան, ՀՀ ԱԺ նախագահ |
2021թ․ հոկտեմբեր |
Արարատ Միրզոյան, ՀՀ ԱԳ նախարար |
2021թ․ օգոստոս |
Նիկոլ Փաշինյան, ՀՀ վարչապետ |
2019թ․ փետրվար |
Նիկոլ Փաշինյան, ՀՀ վարչապետ |
Հայաստան
2021թ․ հունվար |
Մոհամմադ Ջավադ Զարիֆ, ԻԻՀ ԱԳ նախարար |
2021թ. մայիս |
Մոհամմադ Ջավադ Զարիֆ, ԻԻՀ ԱԳ նախարար |
2019թ հոկտեմբեր |
Հասան Ռոհանի, ԻԻՀ նախագահ |
Իրավապայմանագրային դաշտ
- Հայաստանի Հանրապետության և Իրանի Իսլամական Հանրապետության միջև գործում են փոխհարաբերությունների գրեթե բոլոր ոլորտներն ընդգրկող շուրջ 180 միջազգային պայմանագրեր, համաձայնագրեր, հուշագրեր և արձանագրություններ։
- Երկու երկրների միջև հիմնարար փաստաթուղթը 1992թ. փետրվարին ստորագրված «Հայաստանի Հանրապետության և Իրանի Իսլամական Հանրապետության միջև հարաբերությունների սկզբունքների և նպատակների մասին» հռչակագիրն է:
Առևտրատնտեսական կապեր
Երկու երկրների միջև արդյունավետ համագործակցությունն ընթանում է էներգետիկայի, տրանսպորտի, բնապահպանության, միջմարզային, գիտակրթական և մշակութային ոլորտներում: Իրականացված ծրագրերից են՝ Արաքս գետի վրա կառուցված, Իրանը Հայաստանին կապող կամուրջը, Պուշկինի լեռնանցքի հողմաէլեկտրակայանները, Իրան-Հայաստան գազատարը՝ ներմուծված 1 խմ գազի դիմաց 3 կվտ ժամ էլեկտրաէներգիա փոխանակման ձևաչափով, Հայաստան-Իրան բարձրավոլտ էլեկտրահաղորդման 1-ին և 2-րդ գծերը, 3-րդ գծի շինարարական աշխատանքները գտնվում են ընթացքի մեջ: Առևտրատնտեսական կապերի զարգացման համար նպաստավոր պայմաններից է հանդիսանում զբոսաշրջությունը, որի Իրանից Հայաստան ժամանումների ցուցանիշներում շարունակաբար գրանցվել է աճ:
Հայաստանի Հանրապետության և Իրանի Իսլամական Հանրապետության միջև
ապրանքաշրջանառության ծավալները /ԱՄՆ դոլար/
Տարի |
Արտահանում |
Ներմուծում (ըստ ծագման երկրի) |
Ներմուծում (ըստ արտահանող երկրի) |
2021 |
55 մլն |
388 մլն |
325 մլն |
2020 |
84,5 մլն |
317 մլն |
318 մլն |
2019 |
84 մլն |
325 մլն |
325 մլն |
2018 |
94 մլն |
269 մլն |
266 մլն |
Ներմուծվող հիմնական արտադրատեսակներ
- գազ
- նավթամթերք
- պոլիմերներ
- պարարտանյութ
- շինանյութեր
Արտահանվող հիմնական արտադրատեսակներ
- էլեկտրաէներգիա
- միս
- անտառանյութ
- մետաղի թափոններ
Թարմացված է 30.06.2022թ.